Những trường hợp nào được phép ly hôn đơn phương?

Hiện nay tình trạng ly hôn của các cặp đôi diễn ra ngày càng tăng. Lý do dẫn đến tình trạng này chủ yếu là do ngoại tình, bạo lực gia đình,... Khiến cho vợ hoặc chồng phải đơn phương ly hôn. Vậy những trường hợp nào được phép ly hôn đơn phương?

Theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, hiện nay có 2 hình thức ly hôn: ly hôn thuận tình và ly hôn đơn phương. 

Ly hôn thuận tình là hai bên vợ chồng đồng ý ly hôn trên cơ sở tự nguyện, hòa bình và không xảy ra tranh chấp.

Ly hôn đơn phương là một bên vợ hoặc chồng nộp đơn ly hôn và yêu cầu Tòa giải quyết. Vậy nguyên nhân nào ly hôn đơn phương sẽ được Tòa chấp nhận và giải quyết? Theo Điều 56 Luật Hôn nhân và Gia đình quy định các trường được phép ly hôn đơn phương như sau:

1. Vợ/chồng của người bị tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn

Theo khoản 2 Điều 68 Bộ luật Dân sự (2015) quy định " Trường hợp vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích xin ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình"

Như vậy, nếu một người đã được tuyên bố là mất tích thì vợ hoặc chồng của người đó có quyền ly hôn đơn phương và sẽ được Tòa chấp nhận.

2. Vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình

Bạo lực gia đình là hành vi cố ý thành viên trong gia đình, gây thương tích, tổn hại về thể chất, tinh thần, kinh tế cho các thành viên khác. Các hành vi sau đây được coi là bạo lực gia đình theo khoản 1 Điều 2 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình:

- Hành hạ, đánh đập, ngược đãi hoặc cố ý xâm hại đến sức khỏe, tính mạng

- Cố ý lăng mạ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm

- Cô lập, xua đuổi, gây áp lực về tâm lý dẫn đến hậu quả nghiêm trọng

- Ngăn cản thành viên thực hiện quyền, nghĩa vụ trong quan hệ gia đình

- Cưỡng ép quan hệ tình dục

- Cưỡng ép tảo hôn, hủy hoại, đánh đập hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản riêng của thành viên khác hoặc các tài sản chung của các thành viên trong gia đình

- Cưỡng ép thành viên trong gia đình lao động quá sức, vượt quá khả năng cho phép; kiểm soát thu nhập của thành viên gia đình nhằm tạo ra tình trạng phụ thuộc về kinh tế

- Có hành buộc thành viên trong gia đình ra khỏi chỗ ở. 

Nếu thành viên trong gia đình có một trong các hành vi nêu trên thì vợ hoặc chồng có quyền gửi đơn yêu cầu ly hôn đơn phương. Đồng thời, phải có đầy đủ lý do thuyết phục Tòa án chấp nhận nguyên nhân đó. Có thể thu thập bằng chứng chứng minh cho hành vi bạo lực gia đình bằng cách:

- Quay phim, ghi âm, chụp ảnh,... hành vi bạo lực của người kia

- Xin xác nhận của bệnh viện khi điều trị các vết thương do hành vi bạo lực gây ra

- Biên bản, quyết định xử phạt hành chính hoặc biên bản hòa giải khi có hành vi bạo lực gia đình.

3. Vợ, chồng vi phạm nghiệm trọng quyền, nghĩa vụ của mình

Việc vi phạm nghiêm trọng quyền và nghĩa vụ của vợ, chồng khiến cuộc hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được

Vợ, chồng có quyền và nghĩa vụ trong Luật hôn nhân được quy định như sau:

- Vợ, chồng bình đẳng với nhau, có quyền và nghĩa vụ ngang nhau về mọi mặt trong gia đình

- Vợ, chồng có nghĩa vụ yêu thương, chung thủy, tôn trọng, quan tâm, giúp đỡ nhau, chia sẻ các công việc trong gia đình,...

- Vợ, chồng có nghĩa vụ tôn trọng, giữ gìn và bảo vệ danh dự, uy tín cho nhau; tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhau,...

Tình trạng vợ chồng trầm trọng

- Vợ, chồng không thương yêu, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau: mỗi người chỉ biết bổn phận của người đó, bỏ mặc người vợ hoặc người chồng muốn sống ra sao thì ra.

- Vợ, chồng có hành vi ngược đãi, hành hạ nhau: Thường xuyên đánh đập, xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm và uy tín của nhau

- Vợ chồng không chung thủy với nhau: Vợ hoặc chồng có quan hệ ngoại tình với người khác

Đời sống chung của vợ chồng không thể kéo dài

Tình trạng thực tế của vợ chồng thuộc một trong các trường hợp nêu trên. Dù đã được nhắc nhở và hòa giải nhiều lần nhưng vẫn tiếp tục có quan hệ ngoại tình hoặc sống ly thân, bỏ mặc nhau, ngược đãi hành hạ đối phương, xúc phạm nhau dẫn đến đời sống chung của vợ chồng không thể kéo dài

Mục đích của hôn nhân không đạt được

Mục đích của việc xây dựng hôn nhân:

- Xây dựng tình nghĩa vợ, chồng; 

- Bình đẳng về quyền và nghĩa vụ giữa vợ, chồng; 

- Tôn trọng danh dự, nhân phẩm, uy tín, quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhau; 

- Giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau phát triển mọi mặt...

Trên đây là những trường hợp được phép ly hôn đơn phương theo quy định của pháp luật. Hy vọng bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu hơn về những thủ tục liên quan đến vấn đề ly hôn. 

Xem thêm:

- Cách phân biệt số đỏ với sổ hồng, sổ trắng, sổ xanh chính xác nhất

- Thủ tục đăng ký kết hôn với người nước ngoài như thế nào?